sanktuaria w Polsce

Ożarów
Jan Korcz

Mając na względzie istniejący i rozwijający się w Kościele kult Miłosierdzia Bożego oraz potrzeby duchowe wiernych, niniejszym - w oparciu o normy kanonu 1230 - podnoszę kościół w Ożarowie Mazowieckim k. Warszawy do rangi sanktuarium, nadając mu tytuł Sanktuarium Miłosierdzia Bożego, ze wszystkimi przywilejami i obowiązkami, jakie są związane z tego rodzaju miejscem kultu.

Takiej treści dekret, wydany dokładnie rok temu przez metropolitę warszawskiego kard. Józefa Glempa, odczytał w obecności Prymasa Polski ks. Zygmunt Rutkowski SAC - proboszcz pallotyńskiej parafii w Ożarowie pod Warszawą, a zarazem kustosz Sanktuarium Miłosierdzia Bożego. Obecny był również ks. Czesław Parzyszek SAC, prowincjał Warszawskiej Prowincji Księży Pallotynów pod wezwaniem Chrystusa Króla, który przypomniał historię ożarowskiej parafii i jej związki z tajemnicą Bożego Miłosierdzia.

Początki

Początki pracy duszpasterskiej pallotynów na terenie Ożarowa i pobliskiego Ołtarzowa, gdzie mieści się Wyższe Seminarium Duchowne Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego, sięgają roku 1927. W Parku Towarzystwa Miłośników Ołtarzewa stał wówczas dworek rodziny Kacprzyckich. Część dworku przeznaczyli na kaplicę, w której księża pallotyni prowadzili działalność duszpasterską i katechetyczną dla mieszkańców okolicznych wiosek. Była to filia parafii w Żbikowie.

Parafia Ołtarzewska została erygowana w 1939 r. przez arcybiskupa Stanisława Galla. Pierwszym jej proboszczem został ks. Romuald Kozłowski z Archidiecezji Warszawskiej. Jednak już na początku działań wojennych kaplica została zupełnie zniszczona. Miejscem modlitwy stała się jedna z sal w Seminarium Duchownym (obecny refektarz), natomiast cały gmach został zajęty przez okupanta na szpital dla rannych żołnierzy niemieckich. W tym czasie urządzono kaplicę w domu p. Walerii Karczmarskiej (przy ul. Zamoyskiego). Ponadto odprawiano Msze Św. w świetlicy huty szkła w Ożarowie.

Po zakończeniu działań wojennych Kuria warszawska otrzymała plac na budowę kościoła. Najpierw wzniesiono drewniany barak, który został poświęcony w 1946 r. przez bp. Zygmunta Choromańskiego, późniejszego sekretarza Episkopatu Polski. Ówczesny proboszcz, ks. Emil Skrzecz, w pobliżu kaplicy wybudował plebanię.

Wotum wdzięczności

Na zebraniu ogólnym w 1949 r. księża pallotyni, na wniosek ks. Stanisława Czapli, ówczesnego prowincjała postanowili wybudować świątynię, która byłaby wotum wdzięczności za ocalenie Narodu Polskiego i polskiej prowincji z nawałnicy drugiej wojny światowej. Przez kolejne lata szukano miejsca, gdzie można byłoby zrealizować to postanowienie. W grę wchodziła Częstochowa, gdzie w Dolinie Miłosierdzia (przy ul. A. Kordeckiego 49) odprawiano nabożeństwa przed obrazem z napisem: „Jezu, ufam Tobie!" Z czasem wydawało się, że świątynia powstanie w parafii pallotyńskiej w Poznaniu (przy ul. Przybyszewskiego 30).

Ale od momentu przekazania przez Kardynała Prymasa Stefana Wyszyńskiego parafii w Ożarowie Stowarzyszeniu Apostolstwa Katolickiego w 1970 r. stało się oczywistym, że właśnie tutaj zostanie wybudowany kościół-wotum. Jednak realizacja tego przedsięwzięcia napotykała na ciągłe przeszkody. Wreszcie uroczystego wmurowania kamienia węgielnego, wyjętego z Grobu św. Piotra i poświęconego przez Pawia VI, dokonał Prymas Tysiąclecia 2 października 1980 r. Teraz prace budowlane ruszyły całą parą naprzód. Już w 1985 r. kościół dolny, pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Matki Emmanuela, został przygotowany do pełnienia funkcji liturgicznych. W cztery lata później został wykończony kościół górny pod wezwaniem Miłosierdzia Bożego. Jego konsekracji dokonał obecny Prymas Polski Józef kard. Glemp-21 października 1989 r.

Bryła kościoła w Ożarowie Mazowieckim jest bardzo oryginalna, ma dwa różne oblicza. Jedno, oglądane od strony dworca PKP, przypomina monumentalną rotundę, złożoną z pięciu betonowych „plastrów". Drugie, od strony północnej, stanowi prostokątna ściana, na której widnieje ogromny witraż, przedstawiający Chrystusa Dobrego Pasterza. Nad głównym wejściem błyszczą metalowe litery wezwania: JEZU UFAM TOBIE. Kościół projektowali architekci: Leszek Kleinert i Jan Maliszewski; konstruktorami zaś byli inżynierowie: Kazimierz Borsuk i Aleksander Waga. Konsultantem ze strony Stowarzyszenia był ks. prof. Stanisław Kobielus.

Niezwykłe witraże

Aczkolwiek sam kształt kościoła w Ożarowie stanowi niewątpliwie osiągnięcie współczesnej architektury sakralnej, to jednak jego osobliwością są witraże. Największy z nich przedstawia Chrystusa Zmartwychwstałego, który w lewej dłoni trzyma chorągiew, a prawą unosi w geście błogosławieństwa. Inne witraże ukazują pokutującego króla Dawida grającego na harfie oraz syna marnotrawnego rzucającego się w ramiona przebaczającego ojca.

Wielkość Miłosierdzia Bożego w sposób specjalny podkreśla osobna kaplica z obrazem „Jezu, ufam Tobie". Główną ścianę wypełnia biało-błękitny witraż z Matką Bożą Miłosierdzia, zwaną też Ostrobramską. Tutaj odprawiane są - w każdy piątek o godzinie 18 - nabożeństwa do Miłosierdzia Bożego w intencjach złożonych przez parafian i pielgrzymów. Tuż obok znajduje się kaplica Matki Bożej Fatimskiej, w której specjalne czuwania modlitewne odbywają się 13. dnia w miesiącach od maja do października.

Duży witraż nad chórem muzycznym zawiera otwartą księgę z literami Alfa i Omega, symbolizującymi Chrystusa, który jest Początkiem i Końcem wszechświata, Panem historii, a zarazem Odkupicielem człowieka. Poniżej mały witraż ukazuje bezbronnego Baranka Bożego, którego ofiara „gładzi grzechy świata".

Górna część ścian kościoła pokryta jest polichromią, która przedstawia postacie zdążające do Zmartwychwstałego: trzy Marie, Apostołów i uczniów Jezusa. Natomiast w dolnym pasie kamiennej boazerii wyrzeźbione są kolejne stacje Drogi Krzyżowej. Witraże i polichromie wykonali artyści plastycy: Michał Baranowski i Andrzej Janota, Inspiracją dla nich było Pismo Święte i encyklika Jana Pawła II o Miłosierdziu Bożym („Dives in misericordia").

Błogosławiona Faustyna

We wspomnianej wyżej kaplicy, oprócz obrazu Miłosierdzia Bożego wisi portret siostry Faustyny Kowalskiej (namalowany przez ks. Jana Młyńczaka, pallotyna z Otwocka). Jej beatyfikacji dokonał pięć lat temu (18 kwietnia 1993) Papież-Polak. Warto przypomnieć, iż wizję obrazu Jezusa Miłosiernego otrzymała s. Faustyna 22 lutego 1931 r. w celi klasztornej w Płocku. Chrystus powiedział jej też: Wymaluj obraz według rysunku, który widzisz, z podpisem: Jezu, ufam Tobie". Według jej wskazówek został namalowany obraz przez artystę Eugeniusza Kazimierowskiego w Wilnie, gdzie wówczas s. Faustyna przebywała (płakała, że Jezus nie jest tak piękny, jakim Go widziała). Po raz pierwszy do publicznego kultu obraz został wystawiony w Ostrej Bramie, w dniach 26-28 kwietnia 1935 r., na zakończenie Roku Świętego Odkupienia. W dniach tych przypadała Niedziela Przewodnia. Ten właśnie termin wybrał sam Chrystus, mówiąc: Pragnę, ażeby pierwsza Niedziela po Wielkanocy była Świętem Miłosierdzia. W dniu tym otwarte są wnętrzności Miłosierdzia mego. Kto przystąpi do Źródła Życia, ten dostąpi zupełnego odpuszczenia win i kar. Nie znajdzie ludzkość uspokojenia, dopóki nie zwróci się z ufnością do Miłosierdzia mojego.

W wielu kościołach polskich są zainstalowane obrazy Miłosierdzia Bożego ze słowami: „Jezu, ufam Tobie!" Do klasztoru Sióstr Miłosierdzia Bożego w Łagiewnikach pod Krakowem, gdzie spoczywa ciało bł. Faustyny, przybywają liczni pielgrzymi nie tylko z kraju, ale i z zagranicy. Szczególnie uroczyste nabożeństwa od wielu lat odbywają się (każdego 5. dnia miesiąca) w kościele św. Floriana na warszawskiej Pradze. Msze św. według specjalnego formularza, zatwierdzonego przez Papieża, odprawiali i homilie głosili biskupi warszawscy, na czele z kard. Józefem Glempem. Ksiądz Prymas podczas koncelebry powiedział m.in.: Nasze dni nacechowane są modlitwą, którą zanosimy do Ojca Miłosierdzia za naszego Papieża Jana Pawła II, który dla Kościoła i dla Chrystusa - jako Jego sługa - podejmuje odważnie bardzo niebezpieczne podróże apostolskie (...) Musimy nasze modlitwy tak organizować, ażeby potęga Miłosierdzia Bożego była nad nami wszystkimi, a zwłaszcza nad wybrańcem i nauczycielem Miłosierdzia Bożego-Janem Pawłem II.

Od sześciu lat kościół (obecnie bazylika) św. Floriana pełni funkcję katedry diecezji warszawsko-praskiej. Nowym zaś ośrodkiem kultu Miłosierdzia Bożego archidiecezji warszawskiej stało się właśnie sanktuarium w Ożarowie. Stąd też rozpocznie peregrynację po parafiach obraz Jezusa Miłosiernego. Nawiedzanie zainauguruje w niedzielę 19 kwietnia br. Prymas Polski kard. Józef Glemp.

Ku czci Pallottiego

W trzecią niedzielę zwykłą parafia ożarowska uroczyście wspominała założyciela księży pallotynów - św. Wincentego Pallottiego. Był obecny ks. prowincjał Czesław Parzyszek i ks. dziekan Jan Szubka. Koncelebrowanej Sumie odpustowej przewodniczył sufragan warszawski bp Piotr Jarecki, który też wygłosił homilię. Przypomniał postać tego prekursora Akcji Katolickiej, kontaktów ekumenicznych i współpracy duchowieństwa z ludźmi świeckimi. Jego kanonizacji dokonał 35 lat temu Papież Dobroci - Jan XXIII, twórca Soboru Watykańskiego II.

Nawiązując do czytań mszalnych kaznodzieja podkreślił potrzebę aktywności laikatu w Kościele. Zaangażowanie - podkreślił - wymaga najpierw poznania nauki Jezusa Chrystusa, a następnie dawania świadectwa w życiu codziennym. Wszyscy ludzie ochrzczeni są wezwani do działalności apostolskiej i misyjnej. Do wzięcia cząstki odpowiedzialności za rozwój Akcji Katolickiej, która ma promieniować na coraz szersze kręgi społeczeństwa, ma uczyć wzajemnego przebaczania sobie - na wzór Boga Ojca „bogatego w miłosierdzie" i Jezusa, który przyjął postać sługi. Na prośbę ks. proboszcza Zygmunta Rutkowskiego Biskup dokonał poświęcenia obrazu Założyciela pallotynów.

Warto dodać, że parafia w Ożarowie charakteryzuje się też dużą liczbą ministrantów. Jest ich ponad stu trzydziestu! Stanowią dobrą szkołę apostolstwa. Uczą się aktywnej odpowiedzialności za Kościół, który jest wspólnotą wiary i miłości. Stają się apostołami prawdy i dobra. Na zakończenie uroczystości ks. biskup Jarecki wprowadził 21. ministrantów na wyższy stopień służby ołtarza. Przedstawiciel rodziców publicznie zobowiązał się pomagać tym młodym ludziom, aby wyrośli na dojrzałych i odpowiedzialnych chrześcijan.

nasze trasy terminy kraje przeczytaj o naszych trasach